“Ik weet niet of we over 20 jaar nog ambachtslieden hebben, maar ze zijn zo belangrijk voor interieur, architectuur, meubels en modeontwerp”
We hebben afgesproken op de stand van Dedon, waar zijn nieuwste ontwerp werd gepresenteerd: de MDEAR: een collectie van vijf organische vormen die losstaand gebruikt kunnen worden of samen kunnen worden gevoegd tot grotere opstellingen.
Met MDEAR – de naam is afgeleid van het woord ‘endear’, oftewel ‘fascineren of koesteren’ – zet Herkner zijn samenwerking met DEDON voort en bouwt hij voort op een reeks bestsellers, waaronder MBRACE en LOON. Herkner zegt hierover: “MDEAR is mijn idee van organische eilanden voor buiten die dankzij hun modulariteit in verschillende vormen gecombineerd kunnen worden”.
Dedon is een van zijn langstlopende partners. Samen hebben ze bijna drie jaar aan de Mbrace-collectie gewerkt [vóór de lancering in 2016]. OVer de eerste ontmoetingen bewaart Sebastian goede herinneringen. “Ik had meteen een klik met het bedrijf en de mensen. Ze nodigden me uit in hun fabriek vlakbij het hoofdkantoor in Hamburg, waar hun vezels vandaan komen, en we hadden een leuk gesprek. Dat is altijd het uitgangspunt: de mensen ontmoeten en achter de schermen kijken om te begrijpen wat typisch is voor het bedrijf. Voor Dedon is dat hun gepatenteerde vezel. Ze hebben zeven enorme machines die het als pasta extruderen. Vervolgens verschepen ze het naar de Filipijnen, waar wevers hun magie uitoefenen.’
Het Duitse Dedon bestaat al meer dan 30 jaar en oprichter Bobby Dekeyser begon met het gebruik van rotan en bamboe voor buitenmeubelen, maar die materialen zijn niet weerbestendig [voor] de herfst en winter in Europa. “Uiteindelijk bedacht hij deze specifieke vezel. Ik had nog nooit eerder een plastic product gemaakt en zou nooit plastic gebruiken voor een stoel binnenshuis, maar hier is het echt logisch, omdat de producten 10 jaar garantie hebben voor alle weersomstandigheden. In een woestijn, in de toendra, kunnen noch hitte, noch sneeuw, noch zon, noch regen ze beschadigen. Mijn man en ik hebben Mbrace al zes jaar op ons terras staan en de kleuren blijven mooi”, vertelt Sebastian.
De fabrikant was onder de indruk van de manier waarop de designer met kleuren werkt en was reden voor hen om een samenwerking aan te gaan. Er was behoefte om een aantal nieuwe kleurencombinaties aan het merk toe te voegen. Mbrace was de eerste lijn die geëxtrudeerde vezels en teakhout samen bracht en het is een interessante balans, een combinatie van synthetische en natuurlijke materialen.
Het conceptontwerp vond plaats in Lüneburg, maar de productontwikkeling vond plaats in Cebu. Sebastian was betrokken bij het productieproces. Vooral uit nieuwsgierigheid, maar ook om te zien of de kwaliteit gewaarborgd bleef.
Herkner: “We begonnen met een kartonnen model, gevolgd door een aluminium frame. En toen ontwikkelden we het Mbrace-weefsel met drie kleuren: oranje, blauw en paars bijvoorbeeld. Ze mengen zich, waardoor er bijna een nieuwe kleur ontstaat. En ik wilde een open weefsel, zodat je de lucht erdoorheen voelde filteren en de vogels om je heen hoorde. Maar dit duurde even! De wevers beginnen met honderden meters vezels – ze zien eruit als mijn haar ’s ochtends, dat alle kanten op gaat. En ze moeten ze zo precies weven dat alle stukjes er hetzelfde uitzien. Er zijn misschien wel 100 wevers [in de fabriek in Cebu], en [iedereen] werkt twee of drie dagen aan één stoel. Ik heb het een keer 10 minuten geprobeerd en dacht: “O mijn god, ik kan geen minuut langer weven.”
Je gaf aan dat je in de meeste toepassingen plastic liever links laat liggen. Welke mogelijkheden bood het materiaal je hier?
Het grote voordeel is dat je met allerlei kleuren kunt werken en dat het kleurvast is. Dedon heeft een eigen testlab en we hebben verschillende combinaties geprobeerd. Het rood was in het begin niet helemaal goed; het vervaagde. Dus veranderden ze de ingrediënten en de samenstelling om een donkerdere rode tint te verkrijgen, en toen was het stabiel. Dedon test alle vezels gedurende een half jaar in het lab met zeewater, wind en zonlicht – dat is de beste manier om een product te krijgen dat lang meegaat. Het draait ook om duurzaamheid. Dedon wordt vaak gekopieerd [door grote woonwinkels], maar die producten gaan twee jaar mee en dan beginnen de vezels te barsten of vervaagt de kleur. Ik zeg altijd dat design een investering is, net als een kunstwerk, een appartement of een klassieke auto. Iets goedkoops of kapots, gooi je gewoon weg.
Als je nadenkt over je experimenten met kleur, hoe kwam je dan tot de combinaties die je hebt gemaakt?
We begonnen met Mbrace in drie kleurstellingen. Er was een rode, een blauwe en een meer minerale. En ook een peperkleur, een bestseller. Het is net als textiel produceren: we maken verschillende stalen en monsters. Vervolgens voegen we nieuwe kleurencombinaties toe op basis van feedback: O, de markt in Florida geeft de voorkeur aan wit? We hebben een zeezoutcombinatie gemaakt, wat min of meer bestaat uit drie witte vezels door elkaar. We hebben een kastanjevariant gemaakt voor een andere markt. Als je de verschillende gekleurde vezels verweeft, kan het effect compleet onverwacht zijn. Je kunt het niet echt simuleren in Photoshop. Je moet het zien.
Is dit een traditionele weeftechniek? Maak je een prototype van het weefpatroon?
Het patroon creëren we in onze studio. Vervolgens vertalen de wevers in Cebu het naar een voelbare, driedimensionale vorm.
Je wijst elke kleur ook toe aan een positie in het weefsel, klopt dat? Verandert dat het uiterlijk?
Helemaal. Als de diagonale vezels nu bruin zijn en de horizontale vezels licht, verandert het effect volledig.
Ook al werk je met dezelfde kleuren maar in verschillende posities?
Precies. Het verandert het karakter van de stoel volledig. En dan is er nog de poedercoating. Onlangs hebben we een aluminium onderstel geïntroduceerd dat in één stuk is gegoten, speciaal voor de Mbrace eetkamerstoel. Denkend aan cruiseschepen en andere horecagelegenheden, willen sommige [klanten] hun eigen kleurencombinaties – bijvoorbeeld een groen gepoedercoat onderstel met een peperweefpatroon, of een terracotta onderstel met bruine vezels. We bieden nu meer dan 70 combinaties van onderstelmateriaal, meubeltype en vezelkleur.
Vakmanschap is bijzonder…
Ambachtelijke schatten, ambachtelijk gemaakte emoties, ambachtelijk gemaakte verhalen – dát is wat telt. Stel je Venetië eens voor zonder glas. Duitsland, Japan, Engeland: elk land heeft zijn eigen manier om een materiaal vorm te geven. En vakmanschap wordt vaak doorgegeven; het zit in het DNA. Ik weet niet of we over 20 jaar nog ambachtslieden hebben, maar ze zijn zo belangrijk voor interieur, architectuur, meubels en modeontwerp. Niet 3D-printen door robots. Nee, het wordt gemaakt door een mens, een paar handen. Dus ik probeer een ambassadeur voor vakmanschap te zijn, want zij zijn de echte helden.
Hoe ziet het ontwerpproces eruit om dat gevoel van ‘omarmd’ te bereiken, zoals de naam suggereert?
Weven is lastig, omdat je niet alle vormen kunt maken. Hoe meer aluminium [voor het frame], hoe [meer] de prijs omhoog gaat. Meer laswerk, meer kussens – de prijs gaat omhoog. Je kunt geen volledig wilde organische vormen maken zonder een ingewikkelde interne structuur ter ondersteuning. Het was dus belangrijk om een frame in de studio te hebben om te beginnen met weven of karton erop te lijmen om de rondingen te creëren en de oppervlakken vorm te geven. En dan naar de Filipijnen voor de daadwerkelijke prototypes.
Het grootste voorrecht is reizen. Vóór de pandemie reisde ik als een gek. Toen had ik plotseling tijd om naar de lokale boerenmarkt te gaan om mijn groenten en vlees te kopen. Het veranderde mijn kijk op de herkomst van producten. Als je goede ingrediënten hebt, kook je op een andere manier. Een chef-kok is vergelijkbaar met een ontwerper: je hebt de juiste ingrediënten, het juiste gereedschap, ideeën, fantasie en ervaring nodig om een lekker gerecht te creëren.
Welke rol spelen fantasie en inspiratie in jouw werk?
Tijdens Covid was het fantastisch om gewoon door Duitsland te reizen naar plekken waar ik nog nooit eerder was geweest. Je maakt honderden foto’s om het juiste verhaal te vinden [voor een collectie]. En je hebt de juiste partner nodig, zoals Dedon. Zonder een sterke partner blijf je zitten met een hoop verhalen of schetsen in je bureaula.
Mijn vader was elektricien, mijn moeder verpleegster. We hadden een fantastisch leven, maar het was niets bijzonders. Het was niet: “Morgen vliegen we naar Mexico!” Voor de vakantie gingen we kamperen in Frankrijk. Hoewel ze niet gelovig is, is mijn moeder dol op kerken. Twee weken kamperen betekende wel 50 verschillende kerkbezoeken om de schoonheid van de architectuur en de glas-in-loodramen te bewonderen. Destijds was ik liever naar het strand gegaan. Maar nu besef ik dat het misschien wel de basis van mijn carrière is.
De eerste keer dat ik buiten Europa vloog, was voor mijn werk. En toen nodigde Dedon me uit naar de Filipijnen. Ik was nog nooit in een Filipijns restaurant geweest. Ik had nog nooit sushi gegeten. Ik nodigde mijn ouders uit voor New York, en volgend jaar neem ik ze mee naar Kopenhagen, om iets terug te doen, want nu kan ik het.
Hoe heeft uw opvoeding uw idee gevormd over wat een voorwerp in een huis zou moeten zijn?
Het moet een verhaal vertellen en de eigenaar ondersteunen; het moet hem of haar zo lang mogelijk van dienst zijn. Het moet functioneel zijn. Maar uiteindelijk moet het ook mooi zijn. Soms is het liefde op het tweede gezicht: als je verliefd wordt op iets of het meteen begrijpt, vergeet je het soms net zo makkelijk. Soms is het goed of dapper om tegen de stroom in te zwemmen, iets anders te creëren waar mensen het over zullen hebben, waarmee ze zullen interacteren en waar ze later over zullen nadenken. En het kan me niet schelen of mensen een product [dat ik heb ontworpen] niet mooi vinden. Als iedereen het mooi vindt, is het misschien geen goed product.
Wat voelde bij Mbrace als dit soort risico?
Ik hoorde veel van de dealers over de verhoudingen, omdat Dedon-producten meestal groot zijn. Maar ik zei: “Kom op, denk aan stedelijk wonen, de balkons van wolkenkrabbers in New York of Frankfurt.” Je wilt hetzelfde comfort, dezelfde kwaliteit, dus laten we kleinere stoelen maken. Want de toekomst is verticale steden. Kijk maar naar The Line, dit waanzinnige project in Saoedi-Arabië. Ze krijgen kleine balkons. Het gaat niet om enorme banken.
En u hebt gelijk gekregen: de Mbrace-collectie is zó populair.
Het leukste aan sociale media is om te zien dat mensen [Mbrace gebruiken] of een berichtje te krijgen: “We zijn al een paar jaar dol op je stoel, en nu hebben we er eindelijk zelf een”, of “We hebben geld gespaard om er een te kopen.” Daar ben ik dol op. Ik denk dat design het beste van twee werelden is, met een fijne omgeving en aardige mensen.
Het is waar.
Ik kan me geen betere baan voorstellen. Misschien chef-kok. Ik hou wel van koekjes.
Sebastian Herkner werd geboren in 1981 in Bad Mergentheim, Duitsland. Hij studeerde productdesign aan de Hochschule für Gestaltung in Offenbach am Main, waar hij in 2007 zijn diploma behaalde. In 2006 richtte hij zijn eigen designstudio op in Offenbach, waar hij nu woont en werkt.